Bản Tin Sức Khỏe

Nhận biết tế bào ung thư – Cách ngăn chặn tế bào ung thư phát triển

Tế bào ung thư – kẻ thù thầm lặng, có khả năng nhân lên và lan rộng một cách không kiểm soát, đe dọa sức khỏe và tính mạng con người. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của tế bào ung thư và hiểu rõ cách chúng phát triển sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc phòng ngừa và điều trị. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin quan trọng về cách nhận diện tế bào ung thư cũng như những phương pháp hiệu quả để ngăn chặn chúng phát triển.

1. Tế bào ung thư là gì?

Tế bào ung thư là những tế bào trong cơ thể phát triển và phân chia một cách bất thường, không tuân theo quy luật của tế bào bình thường. Chúng có khả năng xâm lấn và lan rộng đến các mô và cơ quan khác, gây ra các khối u và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. 

Tế bào ung thư có khả năng nhân lên và lan rộng một cách không kiểm soát, đe dọa sức khỏe và tính mạng con người (Ảnh minh họa)

1.1 Đặc điểm của tế bào ung thư

  • Tăng sinh không kiểm soát: Tế bào ung thư phân chia và phát triển vượt khỏi tầm kiểm soát, tạo thành khối u. 
  • Mất khả năng biệt hóa: Chúng không thể trưởng thành như các tế bào bình thường mà vẫn ở trạng thái chưa hoàn chỉnh. 
  • Khả năng di căn: Tế bào ung thư có thể xâm lấn và lan rộng đến các bộ phận khác của cơ thể thông qua hệ thống bạch huyết hoặc máu. 

1.2 Quá trình hình thành tế bào ung thư

Tế bào ung thư được hình thành từ một tế bào khỏe mạnh nhưng có mang gen bị đột biến. Khi phân tử ADN thay đổi hoặc hư hỏng, có thể kéo theo quá trình đột biến gen. Các gen đột biến không còn hoạt động bình thường nữa, khiến tế bào phát triển và phân chia không kiểm soát, dẫn đến ung thư. 

1.3 Phân loại tế bào ung thư

Tế bào ung thư được chia thành các loại sau:

  • Ung thư biểu mô (Carcinoma): Dạng ung thư phổ biến nhất, khối u được hình thành từ các tế bào biểu mô. 
  • Ung thư biểu mô tuyến (Adenocarcinoma): Hình thành từ các tế bào biểu mô sản xuất dịch hay chất nhầy. 
  • Ung thư biểu mô tế bào đáy (Basal cell carcinoma): Khởi phát từ lớp đáy của biểu bì. 
  • Ung thư biểu mô tế bào vảy (Squamous cell carcinoma): Hình thành từ tế bào vảy, phổ biến nhất là các tế bào biểu mô nằm ngay dưới lớp da. 

Việc hiểu rõ về tế bào ung thư giúp chúng ta nhận thức được cơ chế hình thành và phát triển của bệnh, từ đó có biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

2. Nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của tế bào ung thư

Tế bào ung thư hình thành khi có sự đột biến trong DNA của tế bào, khiến chúng phát triển và phân chia không kiểm soát. Những đột biến này có thể do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm:

2.1 Yếu tố di truyền

Một số người có gen di truyền làm tăng nguy cơ mắc ung thư. Các đột biến gen này có thể được truyền từ cha mẹ sang con cái, làm tăng khả năng phát triển tế bào ung thư trong suốt cuộc đời. 

2.2 Lối sống không lành mạnh

  • Hút thuốc lá: Chứa nhiều hóa chất độc hại, thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi và nhiều loại ung thư khác. 
  • Uống rượu bia quá mức: Tiêu thụ rượu bia nhiều có thể dẫn đến ung thư gan, vòm họng, thực quản và nhiều loại ung thư khác. 
  • Chế độ ăn uống không hợp lý: Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, ít chất xơ và vitamin có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư. 
  • Thiếu vận động: Lối sống ít vận động có thể dẫn đến béo phì, một yếu tố nguy cơ của nhiều loại ung thư. 
  • Lối sống không lành mạnh, ăn uống những thực phẩm bẩn chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc hình thành tế bào ung thư (nguồn ảnh: Admac Oncology)

2.3 Tiếp xúc với các yếu tố môi trường có hại

  • Hóa chất độc hại: Tiếp xúc với các hóa chất như amiăng, benzen có thể gây ung thư. 
  • Bức xạ và phóng xạ: Tiếp xúc với tia X, tia gamma hoặc các nguồn phóng xạ khác có thể làm tăng nguy cơ ung thư. 
  • Virus và vi khuẩn: Một số virus như viêm gan B, viêm gan C, HPV có thể gây ung thư gan, cổ tử cung và các loại ung thư khác. 

2.4 Tuổi tác và bệnh lý mạn tính

Nguy cơ mắc ung thư còn tăng theo tuổi tác. Ngoài ra, các bệnh lý mạn tính như viêm gan mạn tính, viêm loét dạ dày cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư. 

Việc hiểu rõ các nguyên nhân này giúp chúng ta có biện pháp phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả, giảm nguy cơ mắc ung thư. Hơn nữa, đây còn là nền tảng giúp nâng cao sự chủ động khám sàng lọc ung thư, sàng lọc ung thư sớm trong cộng đồng.

3. Phương pháp phát hiện tế bào ung thư

Việc phát hiện sớm tế bào ung thư đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị hiệu quả. Trên thế giới, các bệnh viện thường áp dụng một số phương pháp chẩn đoán ung thư phổ biến, bao gồm:

  • Khám sàng lọc: Thực hiện các xét nghiệm định kỳ để phát hiện sớm ung thư trước khi có triệu chứng. Việc sàng lọc thường xuyên có thể giúp phát hiện sớm một số loại ung thư khi khối u còn nhỏ, chưa xâm lấn, chưa trở thành ung thư di căn và do đó có thể dễ dàng điều trị khỏi. 
  • Chẩn đoán hình ảnh: Sử dụng các kỹ thuật như chụp X-quang, siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp PET-CT để quan sát và phát hiện các bất thường trong cơ thể. 
  • Xét nghiệm máu và chất dịch cơ thể: Phân tích mẫu máu để tìm kiếm dấu ấn ung thư (tumor markers), các đột biến gen hoặc sự bất thường của các dòng tế bào máu trong bệnh ung thư hệ máu. 
  • Sinh thiết: Lấy mẫu mô từ khối u để kiểm tra dưới kính hiển vi, xác định bản chất khối u là ác tính hay lành tính. 
  • Nội soi: Sử dụng ống nội soi để quan sát trực tiếp bên trong cơ thể và lấy mẫu mô nếu cần thiết. 

Để có thể chẩn đoán chính xác tế bào ung thư bạn cần chú trọng đến việc lựa chọn bệnh viện chuyên điều trị Ung thư theo chuẩn Quốc tế. Một trong những sự lựa chọn đáng để bạn tin tưởng đó là Bệnh viện FV – thành viên Tập đoàn Y tế Thomson (TMG), Singapore. Tại Bệnh viện FV, các phương pháp chẩn đoán ung thư được áp dụng tương tự như trên, với các dịch vụ tầm soát ung thư chuyên biệt. 

Bệnh viện cung cấp các chương trình tầm soát ung thư cổ tử cung cho phụ nữ từ 21 đến 65 tuổi, giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời. 

4. Vai trò của công nghệ gen trong phát hiện ung thư sớm 

Công nghệ gen đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm và điều trị ung thư, giúp xác định các đột biến gen liên quan đến tế bào ung thư và tiên đoán nguy cơ mắc bệnh. Tại Bệnh viện FV, công nghệ gen được ứng dụng trong các phương pháp tầm soát và chẩn đoán ung thư tiên tiến.

4.1 Ứng dụng hiệu quả công nghệ gen 

  • Xét nghiệm SPOT-MAS 10: Bệnh viện FV đã triển khai xét nghiệm SPOT-MAS 10, sử dụng công nghệ giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) để phát hiện đồng thời 10 loại ung thư phổ biến như ung thư gan, phổi, vú, dạ dày, đại trực tràng… Xét nghiệm này giúp phát hiện sớm ung thư ở giai đoạn chưa có triệu chứng, tăng khả năng điều trị thành công. 
  • Tầm soát ung thư phổi: Bệnh viện FV áp dụng các phương tiện hiện đại như chụp cắt lớp vi tính (CT) liều thấp, MRI, nội soi phế quản dưới hướng dẫn siêu âm (EBUS) và kỹ thuật siêu âm điều hướng ảo Navigation để phát hiện sớm ung thư phổi. Việc tầm soát giúp phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn sớm, khi khối u còn nhỏ và chưa di căn, từ đó tăng cơ hội điều trị thành công. 

4.2 Lợi ích của công nghệ gen trong phát hiện ung thư sớm

  • Phát hiện sớm: Công nghệ gen giúp phát hiện các đột biến gen liên quan đến tế bào ung thư trước khi có triệu chứng lâm sàng, cho phép can thiệp kịp thời.
  • Tiên đoán nguy cơ: Xét nghiệm gen giúp xác định nguy cơ mắc ung thư di truyền. Từ đó xây dựng kế hoạch tầm soát và phòng ngừa phù hợp.
  • Hỗ trợ điều trị cá nhân hóa: Thông tin gen giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với đặc điểm di truyền của từng bệnh nhân, tăng hiệu quả điều trị.

Việc ứng dụng công nghệ gen tại Bệnh viện FV mang lại nhiều lợi ích trong việc phát hiện sớm và điều trị ung thư, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng.

5. Phương pháp điều trị giúp tiêu diệt tế bào ung thư

Tại Bệnh viện FV, các phương pháp điều trị tế bào ung thư phổ biến bao gồm:

  • Phẫu thuật: Loại bỏ khối u hoặc mô ung thư, thường được áp dụng khi ung thư chưa di căn.
  • Hóa trị: Sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chặn sự phát triển của chúng.
  • Xạ trị: Sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Tại FV, xạ trị được thực hiện với sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ xạ trị, kỹ sư vật lý và kỹ thuật viên xạ trị để đưa ra kế hoạch xạ trị tối ưu. 
  • Xạ trị áp sát: Đặc biệt hiệu quả trong điều trị ung thư phụ khoa, phương pháp này giúp tiêu diệt tế bào ung thư mà không gây tổn hại đến mô khỏe mạnh xung quanh. (Nguồn đưa tin: Báo Điện Tử Dân Trí)
  • Điều trị cá nhân hóa: Bệnh viện FV áp dụng phác đồ điều trị ung thư cá nhân hóa, dựa trên đặc điểm di truyền và tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân, nhằm tăng hiệu quả điều trị và giảm tác dụng phụ. Trung tâm Điều trị Ung thư Hy vọng nhận thấy việc tiếp cận điều trị theo hướng cá nhân hóa mang lại cho bệnh nhân hiệu quả kép về sức khỏe và về chất lượng cuộc sống sau điều trị. (Nguồn đưa tin: Thanhnien.vn)

Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp phụ thuộc vào loại ung thư, giai đoạn bệnh và tình trạng sức khỏe tổng quát của bệnh nhân.

Để hiểu rõ hơn về các phương pháp điều trị ung thư hiện đại, bạn có thể tham khảo video dưới đây:

Bệnh viện FV áp dụng các phương pháp điều trị tiên tiến như xạ trị áp sát, giúp tối ưu hiệu quả điều trị ung thư phụ khoa. (Nguồn đưa tin: Báo Điện Tử Dân Trí)

  • Máy xạ trị kỹ thuật số Elekta Infinity hỗ trợ tiêu diệt tế bào ung thư được Trung tâm điều trị Ung thư Hy Vọng, Bệnh viện FV trang bị.

Trong số các bệnh nhân điều trị ung thư thành công tại Bệnh viện FV, trường hợp của Chị PT (44 tuổi, quê Quảng Ngãi) bị ung thư cổ tử cung là một minh chứng điển hình cho thành quả ứng dụng kỹ thuật trị liệu hiện đại của Bệnh viện FV. 

Tháng 10/2022, Bác sĩ Basma M’Barek – Trưởng Trung tâm điều trị Ung thư Hy Vọng, Bệnh viện FV đã trực tiếp khám cho PT và đưa ra kết luận chị T bị ung thư cổ tử cung giai đoạn FIGO 2B (là giai đoạn giữa). Phác đồ điều trị bệnh ung thư cho chị PT là hóa trị kết hợp xạ trị ngoài trong vòng 5 tuần. Cụ thể là 5 lần hóa trị và 25 tia xạ trị ngoài, mục tiêu tiêu diệt tế bào ung thư ở thân tử cung, âm đạo và vùng hạch xung quanh. Chị PT được điều trị xạ trị bằng máy xạ trị kỹ thuật số tiên tiến Elekta Infinity với công nghệ VMAT giúp đưa tia xạ chính xác vào các khối u và hạn chế tối đa tổn hại mô lành. 

Kết quả hóa xạ trị sau 5 tuần của chị T có sự đáp ứng đến 80% và chị tiếp tục được áp dụng kỹ thuật xạ trị áp sát để tiêu diệt khối u. Ưu điểm xạ trị áp sát giúp bảo tồn tử cung và các cơ quan đang chịu ảnh hưởng của khối u. Các xét nghiệm sau đợt xạ trị áp sát cho thấy khối u của chị PT đã được tiêu diệt. 

Tháng 6/2023, chị PT tái khám và kết quả cho thấy sức khỏe của chị hoàn toàn bình thường và không có dấu hiệu khối u trong cơ thể.

  • Thiết bị xạ trị áp sát Elekta Flexitron hiện đại tại Bệnh viện FV

Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là chìa khóa quan trọng trong việc chiến thắng ung thư. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào hoặc thuộc nhóm nguy cơ cao, hãy liên hệ với Bệnh viện FV để được tư vấn và thực hiện các xét nghiệm cần thiết.

Để hiểu rõ hơn về bệnh ung thư da và các phương pháp điều trị, bạn có thể tham khảo video tư vấn từ bác sĩ Bệnh viện FV dưới đây:

6. Cách ngăn chặn tế bào ung thư phát triển

Để có thể phòng ngừa và ngăn chặn tế bào ung thư phát triển, chúng ta cần có cách chăm sóc sức khỏe toàn diện. Đặc biệt, hãy chú trọng đến việc ăn uống, lối sống lành mạnh, thường xuyên khám tầm soát sức khỏe định kỳ.

6.1 Thực hiện lối sống lành mạnh

Việc bổ sung các thực phẩm có khả năng hỗ trợ ngăn ngừa và ức chế sự phát triển của tế bào ung thư là giải pháp hàng đầu giúp ngăn chặn tế bào ung thư phát triển. Chẳng hạn, hãy ưu tiên 8 thực phẩm giúp giết chết tế bào ung thư như: 

  • Quả mọng
  • Táo
  • Cà chua
  • Cà rốt
  • Gừng
  • Tỏi
  • Trà xanh
  • Các loại đậu

Việc kết hợp các thực phẩm này trong chế độ ăn hằng ngày có thể hỗ trợ cơ thể trong việc phòng ngừa ung thư. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chế độ ăn uống chỉ là một phần trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Việc duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm tập thể dục đều đặn, tránh xa các chất gây hại và kiểm tra sức khỏe định kỳ, cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa ung thư.

6.2 Tầm soát ung thư định kỳ

Tại Bệnh viện FV, các bác sĩ chuyên khoa ung bướu khuyến cáo việc tầm soát ung thư định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm tế bào ung thư và điều trị hiệu quả. Theo bác sĩ Basma M’Barek, Trưởng Trung tâm Điều trị Ung thư Hy Vọng, việc tầm soát sớm giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu, khi khối u còn nhỏ và chưa di căn, từ đó tăng cơ hội điều trị thành công. 

  • Bác sĩ Basma_ Trưởng Trung tâm Điều trị Ung thư Hy Vọng, Bệnh viện FV cùng đội ngũ y bác sĩ dày dạn kinh nghiệm, chuyên điều trị ung thư

“Có đến 90% trường hợp mắc ung thư được chữa khỏi khi phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu tiên. Thế nên rất đau lòng khi phải chứng kiến các bệnh nhân đến đây ở giai đoạn chỉ còn 20% cơ hội chữa khỏi bệnh”, bác sĩ Basma chia sẻ thêm. (Nguồn đưa tin: Báo Điện Tử Dân Trí)

Trong đó, Bệnh viện FV cung cấp các chương trình tầm soát ung thư đa dạng, bao gồm:

  • Tầm soát ung thư vú: Kiểm tra tuyến vú, chụp nhũ ảnh và siêu âm nếu cần thiết. (Nguồn đưa tin: Thanhnien.vn)
  • Tầm soát ung thư đại trực tràng: Thực hiện nội soi đại tràng hoặc Colonography (nội soi đại tràng ảo) để phát hiện sớm các tổn thương. 
  • Tầm soát ung thư phổi: Sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại để phát hiện sớm ung thư phổi. 

Việc tầm soát ung thư định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, từ đó có kế hoạch điều trị kịp thời và hiệu quả. Bác sĩ Basma nhấn mạnh rằng việc tầm soát sớm không chỉ giúp cứu sống bệnh nhân mà còn giảm chi phí điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống trong và sau điều trị. (Nguồn đưa tin: Báo Điện Tử Dân Trí)

Để biết thêm thông tin chi tiết và đăng ký tham gia các chương trình tầm soát ung thư tại Bệnh viện FV, bạn có thể truy cập trang web chính thức của bệnh viện hoặc liên hệ trực tiếp với Trung tâm Điều trị Ung thư Hy Vọng qua hotline: (028) 35 11 33 33

Tìm hiểu chi tiết về chất lượng dịch vụ tầm soát ung thư tại Bệnh viện FV qua bài chia sẻ: Khám tầm soát ung thư – Ung thư có thể chữa khỏi hoàn toàn

6.3 Vai trò của vaccine trong việc phòng ngừa ung thư

Vaccine đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa một số loại ung thư bằng cách ngăn chặn các nhiễm trùng virus có khả năng dẫn đến ung thư. Cụ thể:

  • Vaccine phòng ngừa virus HPV (Human Papillomavirus) và viêm gan B đã được chứng minh hiệu quả trong việc giảm nguy cơ mắc các loại ung thư liên quan.
  • Vaccine HPV: HPV là nguyên nhân chính gây ra ung thư cổ tử cung, cũng như các loại ung thư khác như ung thư hậu môn, dương vật, và vòm họng. Việc tiêm vắc-xin HPV cho trẻ em, đặc biệt là ở độ tuổi 12-13, giúp bảo vệ chống lại nhiều loại ung thư liên quan đến virus này. Tại Vương quốc Anh, chương trình tiêm chủng vắc-xin HPV đã được mở rộng cho cả nam và nữ, nhằm giảm thiểu nguy cơ ung thư trong tương lai
  • Vaccine viêm gan B: Virus viêm gan B có thể dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan và ung thư gan. Tiêm Vaccine viêm gan B, đặc biệt trong những năm đầu đời, giúp ngăn ngừa nhiễm virus và giảm nguy cơ phát triển ung thư gan sau này. Bệnh viện FV khuyến cáo việc tiêm đủ Vaccine cho trẻ trước 2 tuổi là rất quan trọng, giúp phòng ngừa nhiều bệnh nguy hiểm và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của trẻ. 

Ngoài ra, các nghiên cứu hiện nay đang tập trung phát triển các loại Vaccine phòng ngừa ung thư bằng cách kích thích hệ miễn dịch nhận diện và tiêu diệt các tế bào tiền ung thư hoặc mang đột biến gen tăng nguy cơ ung thư. Mặc dù vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, những Vaccine này hứa hẹn mở ra hướng đi mới trong việc phòng ngừa ung thư hiệu quả hơn trong tương lai

Theo nhiều nghiên cứu, Vaccine không chỉ giúp phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư. Việc tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch là biện pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.

Việc tầm soát ung thư định kỳ là biện pháp quan trọng giúp phát hiện sớm và ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư, từ đó tăng cơ hội điều trị thành công và cải thiện chất lượng cuộc sống. Bệnh viện FV cung cấp các chương trình khám tầm soát ung thư toàn diện, bao gồm ung thư vú, cổ tử cung, đại trực tràng, vòm họng, tuyến tiền liệt và phổi, với trang thiết bị hiện đại và đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm. 

Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của bạn và người thân bằng cách đến Bệnh viện FV để thực hiện khám tầm soát ung thư định kỳ. Sàng lọc ung thư để phát hiện sớm là chìa khóa giúp ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư và đảm bảo một tương lai khỏe mạnh. 

Liên hệ Bệnh viện FV:

Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Nam Sài Gòn (Phú Mỹ Hưng), Q7, Tp HCM

Zalo
Facebook messenger