Mục lục
- 1. Tổng quan về ung thư gan
- 2. Dấu hiệu ung thư gan sớm
- 3. Các dấu hiệu ung thư gan khi bệnh đã tiến triển
- 4. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ung thư gan
- 5. Cách chẩn đoán ung thư gan và phương pháp điều trị
- 6. Khi nào cần đi gặp bác sĩ thăm khám?
- Các câu hỏi thường gặp về ung thư gan
- 6.1 Ung thư gan có thể phát hiện được qua siêu âm không?
- 6.2 Những người bị viêm gan B có nguy cơ mắc ung thư gan không?
- 6.3 Có thể phòng ngừa ung thư gan được không?
- 6.4 Ung thư gan có chữa khỏi hoàn toàn được không?
- 7. Kết luận: Tầm quan trọng của việc tầm soát ung thư gan sớm
- 7.1 Phương pháp điều trị tại Bệnh viện FV
- 7.2 Dẫn chứng trường hợp bệnh nhân điều trị ung thư gan tại Bệnh viện FV
- 7.3 Tầm soát ung thư tại Bệnh viện FV
Ung thư gan là một trong những căn bệnh ung thư nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong cao. Tuy nhiên, điểm đáng sợ của ung thư gan là trong giai đoạn đầu, dấu hiệu ung thư gan thường không rõ ràng, khiến nhiều người không nhận ra mình đang mắc phải cho đến khi bệnh đã tiến triển nghiêm trọng. Việc phát hiện các dấu hiệu nhận biết sớm của bệnh ung thư gan sẽ góp phần quan trọng vào việc điều trị hiệu quả, giúp cải thiện cơ hội sống cho người bệnh.
Trong bài viết dưới đây, chúng ta sẽ cùng khám phá những dấu hiệu nhận biết ung thư gan từ sớm và khi bệnh đã trở nặng. Bằng cách nắm bắt những thông tin này, bạn có thể chủ động hơn trong việc khám tầm soát ung thư định kỳ, từ đó phát hiện bệnh kịp thời và có phương án điều trị phù hợp.
1. Tổng quan về ung thư gan
Ung thư gan, đặc biệt là ung thư biểu mô tế bào gan (HCC), vẫn là mối quan tâm đáng kể về sức khỏe trên toàn cầu, với tỷ lệ mắc bệnh cao đáng kể ở Việt Nam. Năm 2022, Việt Nam ghi nhận 180.480 ca ung thư mới, trong đó có 120.184 ca tử vong, chiếm 66,7% số ca mắc. Ung thư gan là loại ung thư phổ biến nhất, với 90% các ca là HCC. (Nguồn: Bệnh viện FV)

Ung thư gan (HCC), là một loại ung thư bắt đầu từ các tế bào gan. Gan là một cơ quan thiết yếu nằm ở phía trên bên phải của bụng, chịu trách nhiệm cho các chức năng như giải độc các chất có hại, sản xuất mật để hỗ trợ tiêu hóa và lưu trữ chất dinh dưỡng.
Các loại ung thư gan:
- Ung thư gan nguyên phát (HCC): Đây là dạng phổ biến nhất, bắt nguồn từ các tế bào gan.
- Ung thư gan thứ phát: Xảy ra khi các tế bào ung thư lan rộng (di căn) đến gan từ các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như đại tràng, vú hoặc phổi.
Trong giai đoạn đầu, dấu hiệu ung thư gan thường không rõ ràng. Khi bệnh tiến triển, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như đau bụng, sụt cân, vàng da, mệt mỏi và chán ăn. Việc chẩn đoán sớm thông qua siêu âm, chụp CT, MRI và xét nghiệm máu là rất quan trọng để nâng cao hiệu quả điều trị.
2. Dấu hiệu ung thư gan sớm
- Đau bụng hoặc đau hạ sườn phải: Đau âm ỉ hoặc đau nhói, đặc biệt khi ấn vào vùng gan.
- Mệt mỏi kéo dài: Mệt mỏi không rõ nguyên nhân, thậm chí khi không làm việc vất vả.
- Chán ăn và sụt cân nhanh: Mất cảm giác thèm ăn, sụt cân nhanh không rõ lý do
- Vàng da và vàng mắt: Làn da và mắt chuyển sang màu vàng, biểu hiện của việc gan không hoạt động bình thường.
- Đầy bụng, khó tiêu: Cảm giác đầy bụng, khó tiêu, đặc biệt sau bữa ăn.
3. Các dấu hiệu ung thư gan khi bệnh đã tiến triển
- Phù nề (Sưng bụng): Tích tụ dịch trong bụng, gây sưng to, thường là dấu hiệu của gan đã bị tổn thương nặng.
- Chảy máu và dễ bị bầm tím: Dễ bị bầm tím và chảy máu khi có tác động nhẹ do gan không thể sản xuất đủ các yếu tố đông máu.
- Sốt và nhiễm trùng: Sốt kéo dài và dễ bị nhiễm trùng do suy giảm chức năng gan.
- Thay đổi tinh thần hoặc tri giác: Suy giảm chức năng gan dẫn đến tích tụ các độc tố trong máu, có thể gây rối loạn thần kinh.

4. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ung thư gan
- Viêm gan B và C mạn tính: Viêm gan B, C làm tổn thương gan lâu dài, dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
- Uống rượu bia quá mức: Uống rượu nhiều làm tổn hại tế bào gan, gây xơ gan và tăng nguy cơ ung thư.
- Chế độ ăn thiếu dinh dưỡng và béo phì: Chế độ ăn nhiều chất béo, ít chất xơ, dẫn đến gan nhiễm mỡ và ung thư gan.
- Hóa chất độc hại: Tiếp xúc với hóa chất như aflatoxin (có trong thực phẩm mốc) và một số hóa chất công nghiệp.
- Di truyền và tiền sử gia đình: Yếu tố di truyền có thể tăng nguy cơ dẫn đến ung thư gan.
5. Cách chẩn đoán ung thư gan và phương pháp điều trị
Ung thư gan thường được chẩn đoán thông qua các phương thức sau:
- Xét nghiệm hình ảnh: Chẳng hạn như siêu âm, chụp CT hoặc MRI để phát hiện khối u.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm chức năng gan và các dấu hiệu khối u, chẳng hạn như alpha-fetoprotein (AFP).
- Sinh thiết: Có thể lấy mẫu mô để xác nhận ung thư gan.
Bên cạnh việc chẩn đoán thì quá trình điều trị ung thư gan phụ thuộc vào giai đoạn và mức độ của bệnh và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Sau đây là một số lựa chọn điều trị ung thư gan phổ biến:
- Phẫu thuật: Để cắt bỏ một phần gan hoặc thực hiện ghép gan.
- Liệu pháp cắt bỏ: Chẳng hạn như cắt bỏ bằng sóng cao tần hoặc vi sóng để tiêu diệt khối u.
- Hóa trị hoặc liệu pháp nhắm mục tiêu: Để thu nhỏ hoặc kiểm soát ung thư.
- Phương pháp hóa tắc mạch (TACE): Một thủ thuật đưa hóa chất trực tiếp vào khối u thông qua các mạch máu của gan.
Triển vọng chữa khỏi ung thư gan thường dựa trên giai đoạn phát hiện dấu hiệu ung thư gan, giai đoạn chẩn đoán và sức khỏe tổng thể của gan. Ung thư gan giai đoạn đầu có tiên lượng tốt còn giai đoạn ung thư gan đã tiến triển có thể làm giảm đáng kể tỷ lệ sống sót. Do đó, khám tầm soát ung thư gan để phát hiện sớm và có cách điều trị thích hợp là rất quan trọng để cải thiện tiên lượng.
6. Khi nào cần đi gặp bác sĩ thăm khám?
Khi cơ thể xuất hiện một số triệu chứng ung thư gan dưới đây, bạn nên dành thời gian đến bệnh viện để sàng lọc ung thư gan ngay lập tức.
- Nếu có bất kỳ triệu chứng ung thư gan như đau bụng, vàng da, mệt mỏi không rõ nguyên nhân.
- Nếu có tiền sử bệnh viêm gan B, C hoặc gia đình có người mắc ung thư gan.
- Nếu các triệu chứng bất thường (dấu hiệu ung thư gan kể trên) không thuyên giảm dù đã điều trị các bệnh khác.
Các câu hỏi thường gặp về ung thư gan
6.1 Ung thư gan có thể phát hiện được qua siêu âm không?
Có, hình ảnh siêu âm thường được sử dụng để phát hiện khối u gan. Nó có thể phát hiện khối u dưới dạng các đốm sáng hoặc tối trên gan, tùy thuộc vào đặc điểm của khối u.
Tuy nhiên, với các khối u quá nhỏ, khi siêu âm sẽ cho ra kết quả có độ chính xác không cao. Lúc này, bác sĩ sẽ kết hợp siêu âm với xét nghiệm máu, chẳng hạn như đo nồng độ alpha-fetoprotein (AFP) giúp tăng cường phát hiện ung thư gan giai đoạn đầu lên tới 40%.
6.2 Những người bị viêm gan B có nguy cơ mắc ung thư gan không?
Có, những người bị nhiễm viêm gan B mãn tính có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn. Nguy cơ mắc ung thư gan hằng năm ở những người bị viêm gan B là:
- Dưới 1% ở những người không bị xơ gan
- Khoảng 2 – 4% ở những người bị xơ gan.
Phát hiện sớm và điều trị bằng thuốc kháng vi-rút có thể làm giảm đáng kể nguy cơ này.
6.3 Có thể phòng ngừa ung thư gan được không?
Mặc dù không phải tất cả các trường hợp ung thư gan đều có thể phòng ngừa được, nhưng một số biện pháp nhất định có thể làm giảm đáng kể nguy cơ:
- Tiêm vắc-xin: Tiêm vắc-xin phòng viêm gan B có thể làm giảm nguy cơ ung thư gan ở trẻ em. Với người lớn, hiện vẫn chưa có xác minh chính xác việc tiêm vắc-xin có làm giảm nguy cơ ung thư gan hay không.
- Phòng tránh viêm gan C: Phòng ngừa nhiễm viêm gan C là rất quan trọng vì đây là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan. Do đó, bạn cần tránh dùng chung kim tiêm và đảm bảo quá trình truyền máu an toàn.
- Hạn chế uống rượu: Uống quá nhiều rượu có thể dẫn đến tổn thương gan và làm tăng nguy cơ ung thư gan.
- Kiểm soát cân nặng, tránh béo phì: Béo phì và bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư gan.
- Tránh tiếp xúc với Aflatoxin: Các độc tố này do một số loại nấm mốc trong thực phẩm tạo ra, có thể làm tăng nguy cơ ung thư gan.
6.4 Ung thư gan có chữa khỏi hoàn toàn được không?
Khả năng chữa khỏi ung thư gan phụ thuộc giai đoạn chẩn đoán, sức khỏe tổng thể của gan và sức khỏe chung của bệnh nhân. Các lựa chọn điều trị bao gồm phẫu thuật, liệu pháp cắt bỏ, liệu pháp hóa tắc mạch, xạ trị, liệu pháp thuốc nhắm mục tiêu, liệu pháp miễn dịch và hóa trị.
Ung thư gan giai đoạn đầu có tiên lượng tốt hơn, với dữ liệu cho thấy 35% số người được điều trị HCC giai đoạn đầu vẫn sống sau năm năm.
Tuy nhiên, giai đoạn xuất hiện dấu hiệu ung thư gan ở mức độ tiến triển, đặc biệt là ung thư gan giai đoạn cuối thường có tỷ lệ sống sót thấp hơn. Điều cần thiết là phải tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để xác định phác đồ điều trị phù hợp nhất.
7. Kết luận: Tầm quan trọng của việc tầm soát ung thư gan sớm
Việc khám tầm soát ung thư thường xuyên và phát hiện sớm là rất quan trọng để cải thiện kết quả điều trị ung thư gan. Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ như viêm gan B hoặc C mạn tính, uống quá nhiều rượu bia hoặc béo phì, đừng chần chừ để tìm đến các bệnh viện uy tín, nhất là các cơ sở đạt chuẩn JCI như Bệnh viện FV để được tư vấn, hướng dẫn thực hiện sàng lọc ung thư gan.
7.1 Phương pháp điều trị tại Bệnh viện FV
Bệnh viện FV áp dụng các phương pháp điều trị ung thư gan mới nhất, phác đồ điều trị cá nhân hóa cho từng bệnh nhân, bao gồm:
- Phẫu thuật: Loại bỏ khối u hoặc ghép gan cho bệnh nhân.
- Can thiệp nội mạch: Sử dụng kỹ thuật nút mạch (TACE) để điều trị cho bệnh nhân không thể phẫu thuật. Ví dụ, một cụ ông 89 tuổi bị ung thư gan giai đoạn B đã được điều trị thành công bằng phương pháp TACE, với kích thước khối u giảm hơn 90% sau lần điều trị đầu tiên.
- Hóa trị và xạ trị: Áp dụng cho các trường hợp không thể phẫu thuật hoặc khi bệnh đã di căn.
7.2 Dẫn chứng trường hợp bệnh nhân điều trị ung thư gan tại Bệnh viện FV
Một trường hợp điển hình là cụ ông 89 tuổi khi nhận thấy các dấu hiệu ung thư gan thì bệnh đã bước sang giai đoạn B và không thể phẫu thuật. Ông đã được điều trị bằng phương pháp nút mạch TACE tại Bệnh viện FV. Sau lần điều trị đầu tiên, kích thước khối u đã giảm hơn 90%, cho thấy hiệu quả rõ rệt của phương pháp này.

7.3 Tầm soát ung thư tại Bệnh viện FV
Việc tầm soát ung thư định kỳ giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, tăng cơ hội điều trị thành công và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Bệnh viện FV khuyến khích mọi người, đặc biệt là những người thuộc nhóm nguy cơ cao, nên tham gia các chương trình tầm soát ung thư phù hợp.
Thạc sĩ, Bác sĩ Lương Ngọc Trung, Trưởng khoa Phẫu thuật Lồng ngực và Mạch máu tại Bệnh viện FV, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tầm soát ung thư: “Việc tầm soát, phát hiện bệnh sớm là vô cùng quan trọng. Ở những giai đoạn sớm, cơ hội điều trị khỏi cao đồng thời giảm bớt gánh nặng về chi phí cũng như tiên lượng sống sau 5 năm của bệnh nhân được cải thiện.”

Thực tế đã chứng minh, ung thư gan là một bệnh lý nghiêm trọng với tỷ lệ mắc và tử vong cao tại Việt Nam. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư gan và áp dụng phương pháp điều trị hiện đại tại Bệnh viện FV có thể cải thiện đáng kể tiên lượng cho bệnh nhân.
Để hiểu rõ hơn về các phương pháp điều trị ung thư tại Bệnh viện FV, bạn có thể tham khảo video dưới đây:
Đặt lịch khám tầm soát ung thư hoặc điều trị ung thư gan với tỷ lệ thành công cao tại Bệnh viện FV, bạn hãy liên hệ ngay:
- Số điện thoại: (028) 54 11 33 33
- Website: https://www.fvhospital.com/vi/
Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Nam Sài Gòn (Phú Mỹ Hưng), Q7, Tp HCM