PHÌ ĐẠI LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT LÀ GÌ?

Tuyến tiền liệt bao quanh niệu đạo bàng quang nam giới. Phì đại lành tính tuyến tiền liệt là sự gia tăng thể tích, không phải ung thư của tuyến tiền liệt và thường gây tắc nghẽn dòng nước tiểu. Tình trạng này rất phổ biến ở nam giới lớn tuổi. Ở độ tuổi 70, có khoảng 80% nam giới mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt.

Phì đại tuyến tiền liệt hầu như không gây ra vấn đề gì ở nhiều nam giới. Nếu xuất hiện, các triệu chứng có thể bao gồm:

• Dòng nước tiểu yếu
• Vẫn còn cảm giác tiểu chưa hết sau khi đi tiểu
• Tăng số lần đi tiểu với lượng nước tiểu ít, đặc biệt vào ban đêm
• Tiểu gấp không tự chủ (khó kiểm soát).

NÚT ĐỘNG MẠCH TUYẾN TIỀN LIỆT (PAE) LÀ GÌ?

Thủ thuật PAE là phương pháp điều trị không phẫu thuật đối với tình trạng phì đại tuyến tiền liệt. Thủ thuật này cho thấy hiệu quả bằng cách làm tắc các động mạch nuôi dưỡng tuyến tiền liệt, qua đó làm giảm kích thước tuyến tiền liệt. Đây là phương pháp thay thế cho phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt (TURP) hoặc các phương pháp phẫu thuật khác như phẫu thuật bằng tia laser.

TẠI SAO TÔI CÓ THỂ CẦN THỰC HIỆN NÚT ĐỘNG MẠCH TUYẾN TIỀN LIỆT?

Các xét nghiệm cho thấy bạn mắc phải tình trạng phì đại tuyến tiền liệt. Các triệu chứng có thể bao gồm đi tiểu rất thường xuyên (đặc biệt vào đêm), chỉ tiểu được lượng nhỏ nước tiểu và dòng nước tiểu yếu. Thủ thuật PAE là một lựa chọn tốt cho những người có tuyến tiền liệt rất lớn khi mà việc điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật tuyến tiền liệt (ví dụ như TURP hoặc phẫu thuật bằng tia laser) có thể không thành công hoặc có nguy cơ cao hơn và khi mà các triệu chứng khá nghiêm trọng.

Bằng cách giảm kích thước tuyến tiền liệt, thủ thuật PAE sẽ giúp giảm bớt triệu chứng của bạn.

AI ĐƯA RA QUYẾT ĐỊNH?

Bác sĩ niệu khoa phụ trách trường hợp của bạn và bác sĩ điện quang can thiệp, người sẽ thực hiện thủ thuật sẽ thảo luận về tình trạng của bạn và thống nhất rằng đây có thể là phương pháp điều trị phù hợp nhất với bạn. So với TURP, thủ thuật PAE có những ưu điểm sau đây:

• Thời gian hồi phục nhanh hơn mà không phải nhập viện
• Nguy cơ biến chứng thấp hơn
• Ít biến chứng hơn hoặc biến chứng nhẹ hơn.

Tuy nhiên, quyết định cuối cùng vẫn là của bạn. Chúng tôi sẽ chỉ thực hiện thủ thuật khi bạn đồng ý.

AI SẼ THỰC HIỆN THỦ THUẬT?

Các bác sĩ đã qua đào tạo chuyên môn gọi là bác sĩ điện quang can thiệp. Bác sĩ điện quang can thiệp được đào tạo để thực hiện nhiều thủ thuật xâm lấn tối thiểu khác nhau dưới sự hướng dẫn của các phương tiện hình ảnh y tế để chẩn đoán, điều trị và chữa khỏi nhiều loại bệnh. Họ thực hiện những vết rạch nhỏ và sử dụng kim cùng với ống thông để điều trị các tình trạng bên trong cơ thể bạn.

Thủ thuật diễn ra trong phòng X-quang chuyên dụng gọi là phòng chụp và can thiệp mạch xóa nền (hoặc Cath-lab).

TÔI CHUẨN BỊ NHƯ THẾ NÀO CHO THỦ THUẬT NÚT ĐỘNG MẠCH TUYẾN TIỀN LIỆT?

Thủ thuật thường được thực hiện như là ca bệnh trong ngày, vậy nên bạn sẽ không cần phải ở lại bệnh viện qua đêm.

Bạn phải nhịn ăn 6 giờ trước thời điểm thủ thuật, nhưng bạn vẫn có thể uống được các loại nước trong suốt (nước hoặc nước trái cây) cho đến 2 giờ trước thời điểm thủ thuật. Bạn nên uống tất cả các loại thuốc được kê cho buổi sáng thông thường của mình vào ngày thủ thuật trừ khi có chỉ dẫn cụ thể bạn không được uống.

Khi bạn đến bệnh viện, chúng tôi sẽ yêu cầu bạn mặc áo choàng bệnh viện. Vì chúng tôi thường thực hiện thủ thuật qua động mạch ở vùng bẹn, nên chúng tôi có thể yêu cầu bạn cạo lông ở vùng này.

Xin vui lòng cho chúng tôi biết nếu bạn bị dị ứng hoặc đã từng có phản ứng với thuốc cản quang tiêm tĩnh mạch (thuốc nhuộm được sử dụng cho chụp X-quang thận và chụp cắt lớp vi tính CT).

THỦ THUẬT NÚT ĐỘNG MẠCH TUYẾN TIỀN LIỆT DIỄN RA NHƯ THẾ NÀO?

Chúng tôi thực hiện thủ thuật PAE dưới gây tê tại chỗ và nếu cần sẽ cho thuốc an thần tiêm tĩnh mạch, điều này cho phép bạn cảm thấy thoải mái mà không cần phải gây mê toàn thân.

Bạn sẽ được bố trí nằm trên bàn máy can thiệp mạch xóa nền. Điều dưỡng sẽ luồn kim vào tĩnh mạch cánh tay của bạn để bác sĩ điện quang can thiệp có thể tiêm thuốc an thần nếu cần. Khi luồn kim xong, bạn sẽ không cảm thấy đau gì cả.

Điều dưỡng sẽ gắn thiết bị theo dõi lên ngực và ngón tay bạn và cũng có thể cung cấp ô xy cho bạn thông qua ống mũi.

Bác sĩ điện quang can thiệp sẽ giữ mọi thứ vô trùng, mặc áo choàng và đeo găng tay phẫu thuật. Vùng da gần vị trí luồn dụng cụ vào, vùng bẹn hoặc cổ tay, sẽ được sát trùng và che phủ bằng khăn vô trùng.

Thuốc tê tại chỗ sẽ gây tê vùng da và các mô sâu hơn bên trên động mạch ở vùng bẹn hoặc cổ tay, sau đó sẽ luồn kim vào động mạch này. Sau khi xác minh mọi thứ đã đúng vị trí, bác sĩ điện quang can thiệp sẽ luồn một dây dẫn qua kim, và vào động mạch này. Sau khi rút kim ra, qua dây dẫn sẽ đặt một ống nhựa mảnh (gọi là ống thông) vào động mạch này.

Sau đó chúng tôi sẽ sử dụng thiết bị chụp X-quang và thuốc nhuộm đặc biệt (thuốc cản quang) để đảm bảo ống thông và dây dẫn đã đi vào động mạch nhỏ nuôi dưỡng tuyến tiền liệt. Thuốc cản quang có thể làm cho bạn cảm thấy ấm ở vùng chậu.

Khi ống thông vào đúng vị trí, qua đó chúng tôi sẽ tiêm chất lỏng khác có chứa hàng ngàn hạt nhỏ/li ti vào tuyến tiền liệt của bạn. Việc này sẽ làm tắc các mạch máu nhỏ trong tuyến tiền liệt và gây thiếu hụt máu nuôi dưỡng tuyến tiền liệt. Cần phải làm tắc các động mạch ở cả hai bên trái và phải của tuyến tiền liệt theo cách này. Thông thường có thể thực hiện việc này ngay tại cùng một vết rạch ở vùng bẹn. Thỉnh thoảng, tiếp cận cả hai bên tuyến có thể khó khăn, nên chúng tôi có thể cần phải tạo một vết rạch thứ hai ở chân trên bên kia của bạn.

Cuối thủ thuật, chúng tôi sẽ rút ống thông, và bác sĩ điện quang can thiệp sẽ đặt vào một thiết bị đóng và sẽ tạo áp lực để ngăn ngừa chảy máu.

THỦ THUẬT CÓ GÂY ĐAU KHÔNG?

Bạn có thể có cảm giác kim châm nhẹ nhưng sẽ sớm qua đi khi chúng tôi tiêm thuốc gây tê tại chỗ. Bạn cũng có thể cảm giác âm ấm khi thuốc cản quang đi vào cơ thể, nhưng cũng sớm qua đi.

Thủ thuật này không gây đau, nhưng bác sĩ có thể tiêm thuốc an thần nếu bạn cảm thấy lo lắng.

THỦ THUẬT ĐƯỢC THỰC HIỆN TRONG BAO LÂU?

Thủ thuật đối với mỗi người mỗi khác, vậy nên không dễ dự đoán sẽ cần bao nhiêu thời gian. Hầu hết các thủ thuật đều hoàn tất trong vòng 2 giờ, nhưng một số trường hợp phức tạp hơn có thể cần tới 3 giờ hoặc lâu hơn. Quan trọng là bạn phải tiểu sạch bàng quang trước khi chúng tôi bắt đầu thủ thuật. Vui lòng cho chúng tôi biết nếu bạn cần đi tiểu trong khi chúng tôi thực thiện thủ thuật.

DIỄN BIẾN SAU THỦ THUẬT SẼ LÀ GÌ?

Sau thủ thuật, chúng tôi sẽ đưa bạn tới khu vực hồi phục, ở đó các điều dưỡng sẽ thực hiện theo dõi thường quy chẳng hạn như đo nhịp tim và huyết áp của bạn. Họ cũng sẽ kiểm tra vị trí luồn kim để đảm bảo không có chảy máu.

Sau đó chúng tôi sẽ chuyển bạn tới Khoa bệnh viện trong ngày, ở đó bạn sẽ nghỉ ngơi lại giường trong vài giờ để hồi phục. Thông thường, chúng tôi sẽ cho bạn xuất viện sau 4 đến 6 giờ.

Chúng tôi sẽ kê đơn cho bạn thuốc kháng sinh và giảm đau nếu cần và chúng tôi sẽ giải thích cách dùng thuốc trước khi bạn rời bệnh viện.

Khi về đến nhà, bạn có thể cảm thấy mệt và bạn nên nghỉ ngơi 2 đến 3 ngày. Sau đó bạn có thể trở lại hoạt động hàng ngày bình thường ngay lập tức. Chúng tôi khuyên bạn nên tránh những hoạt động gắng sức bao gồm nâng vật nặng trong 7 ngày đầu.

THỦ THUẬT CÓ NGUY CƠ NÀO KHÔNG?

Thủ thuật PAE có tỷ lệ biến chứng rất thấp.

Đôi khi có vết bầm nhỏ, gọi là máu tụ, ở vị trí luồn kim vào động mạch và điều này rất bình thường. Nếu vết bầm trở nên lớn hơn, thì có nguy cơ nhiễm trùng, khi đó có thể cần dùng kháng sinh.

Bạn có thể cảm thấy hơi khó chịu ở vùng bụng dưới hoặc khi đi tiểu, nhưng thông thường sẽ hết khó chịu sau 10 ngày.

Nguy cơ không phổ biến

• Nguy cơ xuất tinh ngược rất thấp, thấp hơn nhiều so với nguy cơ khi thực hiện thủ thuật TURP.
• Trong 1% các trường hợp, bệnh nhân có thể phát triển tình trạng tiểu không tự chủ.
• Tuyến tiền liệt có thể sưng ngay sau thủ thuật, làm cho việc đi tiểu khó khăn – có thể cần dùng ống thông tiểu đến khi hết sưng.
• Có khả năng có máu lẫn trong nước tiểu sau thủ thuật PAE, tình trạng này thường tự hết.
• Tắc dòng máu động mạch tới tuyến tiền liệt làm cho tuyến tiền liệt dễ bị nhiễm trùng – chúng tôi sẽ kê đơn thuốc kháng sinh cho bạn dùng sau thủ thuật.
• Có ít hơn 1% nguy cơ tắc mạch máu hoặc tắc máu tưới tới các cơ quan khác bên trong vùng chậu của bạn (gồm bàng quang, ruột hoặc cơ quan sinh dục nam).

KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC LÀ GÌ?

Vài tuần sau thủ thuật PAE, tuyến tiền liệt sẽ bắt đầu giảm kích thước. Nghiên cứu cho thấy trên 70% nam giới sẽ thấy cải thiện triệu chứng sau thủ thuật PAE.

Nghiên cứu gần đây chứng minh rằng trong vòng vài tuần, đa số các bệnh nhân có thể bỏ ống thông tiểu dài hạn.

Khó khăn trong việc tìm ra những động mạch nhỏ hoặc ngoằn ngoèo của tuyến tiền liệt có thể dẫn đến thất bại kỹ thuật trong khoảng 10% các trường hợp. Khi đó có thể đề xuất thủ thuật TURP truyền thống.