Bản Tin Sức Khỏe

Chấn thương dây chằng là gì? Chấn thương dây chằng bao lâu thì khỏi?

Chấn thương dây chằng là một trong những tổn thương nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Đặc biệt, chấn thương dây chằng đầu gối thường gặp ở những người chơi thể thao, gây đau đớn và hạn chế cử động khớp. Nếu không được can thiệp đúng cách, tình trạng này có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng – bao gồm cả chấn thương đứt dây chằng, làm suy giảm chức năng khớp về lâu dài.

1. Chấn thương dây chằng là gì?

Dây chằng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và linh hoạt của các khớp trên cơ thể. Tuy nhiên, các hoạt động thể chất quá mức hoặc tác động mạnh có thể dẫn đến chấn thương dây chằng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động.

1.1 Đặc điểm của dây chằng

Dây chằng là những dải mô liên kết chắc chắn, có nhiệm vụ kết nối xương với xương, giúp ổn định khớp và kiểm soát phạm vi chuyển động. Các dây chằng khỏe mạnh đảm bảo khả năng vận động linh hoạt và ngăn ngừa tình trạng trật khớp.

1.2 Chấn thương dây chằng là gì?

Chấn thương dây chằng xảy ra khi các sợi mô này bị kéo giãn quá mức hoặc rách do tác động mạnh. Tình trạng này phổ biến ở các khớp như đầu gối, cổ chân và cổ tay, đặc biệt là trong các môn thể thao đối kháng hoặc hoạt động có cường độ cao. Nếu không được điều trị đúng cách, chấn thương đứt dây chằng có thể làm suy giảm chức năng khớp và gia tăng nguy cơ tổn thương lâu dài.

Chấn thương dây chằng đầu gối. (Ảnh: Texas Pain Experts)

2. Phân loại chấn thương dây chằng

Chấn thương dây chằng có thể được phân loại dựa trên mức độ tổn thương và vị trí bị ảnh hưởng. Việc xác định chính xác loại tổn thương sẽ giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, tối ưu hóa khả năng hồi phục cho bệnh nhân.

2.1 Phân loại theo mức độ tổn thương

  • Nhẹ: Dây chằng bị kéo giãn nhưng không rách, gây đau nhẹ và có thể phục hồi trong thời gian ngắn.
  • Trung bình: Một phần dây chằng bị rách, khiến khớp trở nên kém ổn định hơn và cần điều trị chuyên sâu hơn.
  • Nặng: Dây chằng bị đứt hoàn toàn hoặc bong khỏi xương, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và thường cần can thiệp phẫu thuật.

2.2 Phân loại theo vị trí tổn thương

  • Chấn thương dây chằng chéo trước (ACL): Thường gặp trong các môn thể thao như bóng đá, bóng rổ do động tác xoay hoặc dừng đột ngột.
  • Chấn thương dây chằng chéo sau (PCL): Ít phổ biến hơn nhưng có thể xảy ra khi đầu gối bị tác động trực tiếp từ phía trước.
  • Chấn thương dây chằng bên trong và bên ngoài: Gây mất ổn định khớp gối, đặc biệt trong các trường hợp va chạm mạnh hoặc té ngã.

3. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ dẫn đến chấn thương dây chằng

Các tác nhân gây ra chấn thương dây chằng rất đa dạng, từ những hoạt động thể thao cường độ cao đến các sự cố bất ngờ trong sinh hoạt hằng ngày. Bên cạnh đó, một số yếu tố nguy cơ cũng làm gia tăng khả năng mắc phải tổn thương này.

3.1 Nguyên nhân chấn thương dây chằng phổ biến

  • Chấn thương thể thao: Những môn như bóng đá, bóng rổ, quần vợt thường đòi hỏi các động tác xoay người, bật nhảy hoặc dừng đột ngột, làm gia tăng áp lực lên dây chằng.
  • Tai nạn giao thông hoặc tai nạn lao động: Các va chạm mạnh có thể làm dây chằng bị căng giãn quá mức hoặc rách hoàn toàn.
  • Ngã hoặc trượt chân trong sinh hoạt: Thường gặp ở người lớn tuổi hoặc những người có nền tảng thể chất yếu, khiến khớp bị tổn thương do mất thăng bằng.

3.2 Yếu tố nguy cơ

  • Thiếu khởi động trước khi vận động: Không làm nóng cơ thể đúng cách trước khi tập luyện có thể khiến dây chằng kém đàn hồi và dễ bị tổn thương.
  • Kỹ thuật vận động sai: Chuyển động không đúng tư thế hoặc thực hiện bài tập với cường độ quá cao có thể gây áp lực lớn lên khớp.
  • Sử dụng giày dép không phù hợp: Giày không hỗ trợ tốt cho bàn chân và khớp gối có thể làm tăng nguy cơ gặp chấn thương dây chằng đầu gối khi vận động.

4. Triệu chứng nhận biết chấn thương dây chằng

Nhận diện sớm các dấu hiệu chấn thương dây chằng giúp bệnh nhân có hướng xử lý kịp thời, tránh nguy cơ tổn thương kéo dài.

  • Đau nhức tại vùng chấn thương: Cảm giác đau xuất hiện ngay lập tức sau khi dây chằng bị tổn thương, mức độ đau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng.
  • Sưng tấy và bầm tím: Hiện tượng viêm xảy ra do mạch máu bị tổn thương, gây sưng và đổi màu vùng da quanh khớp.
  • Khó khăn khi cử động khớp: Việc gập duỗi hoặc xoay khớp trở nên khó khăn hơn do dây chằng không còn khả năng giữ ổn định.
  • Cảm giác lỏng lẻo hoặc mất ổn định ở khớp: Đây là dấu hiệu điển hình của chấn thương dây chằng chéo, đặc biệt là khi dây chằng bị đứt hoàn toàn.

5. Thời gian phục hồi chấn thương dây chằng

Quá trình hồi phục sau chấn thương dây chằng phụ thuộc vào mức độ tổn thương và phương pháp điều trị được áp dụng.

5.1 Phụ thuộc vào mức độ chấn thương

  • Nhẹ: Dây chằng chỉ bị kéo giãn, có thể hồi phục sau khoảng 3-4 tuần nếu được nghỉ ngơi và điều trị đúng cách.
  • Trung bình: Cần từ 6-8 tuần để mô dây chằng liền lại, kết hợp với các bài tập phục hồi chức năng.
  • Nặng: Với những trường hợp chấn thương đứt dây chằng, đặc biệt là chấn thương dây chằng chéo, bệnh nhân có thể mất từ 6 tháng đến 1 năm để phục hồi hoàn toàn, nhất là khi phải phẫu thuật tái tạo.

5.2 Yếu tố ảnh hưởng đến thời gian hồi phục

  • Tuổi tác và tình trạng sức khỏe tổng quát: Người trẻ tuổi, có nền tảng thể lực tốt sẽ hồi phục nhanh hơn so với người lớn tuổi.
  • Phương pháp điều trị và chăm sóc sau chấn thương: Phác đồ điều trị chính xác, kết hợp với chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý giúp tối ưu hóa thời gian hồi phục.
  • Tuân thủ chương trình phục hồi chức năng: Các bài tập vật lý trị liệu được thiết kế phù hợp sẽ giúp dây chằng lấy lại độ đàn hồi và cải thiện khả năng vận động.
Quá trình hồi phục sau chấn thương dây chằng phụ thuộc vào mức độ tổn thương và phương pháp điều trị. (Ảnh: Healthline)

6. Tại sao nên chọn Bệnh viện FV để điều trị chấn thương dây chằng?

Điều trị chấn thương dây chằng không chỉ đơn thuần là phục hồi tổn thương mà còn đòi hỏi một phác đồ cá nhân hóa giúp người bệnh lấy lại chức năng vận động một cách tối ưu. Với sự phát triển của y học hiện đại, các phương pháp điều trị tiên tiến như phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng kết hợp vật lý trị liệu đã mở ra cơ hội phục hồi toàn diện cho người bệnh.

Tại Việt Nam, Bệnh viện FV là một trong những cơ sở y tế đi đầu trong điều trị chấn thương dây chằng đầu gối, đặc biệt là chấn thương dây chằng chéo. FV không chỉ sở hữu đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, mà còn được trang bị hệ thống máy móc hiện đại đạt chuẩn quốc tế, giúp bệnh nhân rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế tối đa nguy cơ tái phát.

6.1 Chuyên môn cao: Đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm điều trị chấn thương dây chằng

Chất lượng điều trị chấn thương dây chằng đầu gối phụ thuộc rất lớn vào tay nghề của bác sĩ. Tại Bệnh viện FV, đội ngũ bác sĩ của khoa Chấn thương Chỉnh hình đều có nhiều năm kinh nghiệm, từng tu nghiệp tại Pháp, Mỹ và Anh, chuyên sâu trong lĩnh vực điều trị chấn thương dây chằng chéo. Trong đó, Tiến sĩ, bác sĩ Lê Trọng Phát, Trưởng khoa Chấn thương Chỉnh hình, với hơn 30 năm kinh nghiệm, đã điều trị hàng nghìn ca chấn thương, bao gồm cả những trường hợp phức tạp như đứt dây chằng chéo trước và sau.

Tiến sĩ, bác sĩ Lê Trọng Phát, Trưởng khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện FV đang điều trị cho bệnh nhân. (Ảnh: Bệnh viện FV)

Về thành tựu trong sự nghiệp, bác sĩ Phát chia sẻ: “Sự hồi phục và chất lượng sống của bệnh nhân trở nên tốt hơn sau điều trị chính là thành tựu lớn nhất của tôi.”

Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc điều trị kịp thời các bệnh lý cơ xương khớp: “Tôi từng nghe nhiều người nói rằng thôi từ từ rồi thay, hoặc uống thuốc cho hết đau là được. Tuy nhiên, quan điểm này khiến những bệnh nhẹ, có thể trị dứt điểm trong thời gian ngắn lại trở thành bệnh kéo dài, đau đớn nhiều năm.” (Nguồn đưa tin: Báo Dân Trí)

Theo Hiệp hội Chỉnh hình Mỹ (AAOS), các ca chấn thương đứt dây chằng nếu được can thiệp phẫu thuật đúng kỹ thuật bởi bác sĩ chuyên khoa có thể đạt tỷ lệ phục hồi trên 90% (Nguồn: aaos.org). Tại Bệnh viện FV, tỷ lệ này được duy trì nhờ quy trình phẫu thuật và chăm sóc hậu phẫu bài bản.

6.2 Công nghệ tiên tiến: Phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng ít xâm lấn

Bệnh viện FV là một trong số ít bệnh viện tại Việt Nam áp dụng công nghệ phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng, giúp hạn chế tổn thương mô mềm, giảm đau sau mổ và rút ngắn thời gian hồi phục.

  • Sử dụng công nghệ MRI 3 Tesla: Đây là thiết bị chẩn đoán hình ảnh tiên tiến giúp xác định chính xác dấu hiệu chấn thương dây chằng, mức độ tổn thương và hỗ trợ bác sĩ lên kế hoạch điều trị tối ưu.
  • Kỹ thuật cố định gân tự thân: Thay vì sử dụng dây chằng nhân tạo, FV ưu tiên phương pháp tái tạo dây chằng bằng gân tự thân (gân bánh chè, gân cơ bán gân), giúp tăng độ bền vững và giảm nguy cơ đào thải.
  • So sánh với phương pháp truyền thống: Theo nghiên cứu của Tạp chí Y học Thể thao Hoa Kỳ (AJSM), bệnh nhân điều trị bằng phẫu thuật nội soi có tỷ lệ phục hồi chức năng tốt hơn 30% so với phương pháp mổ hở (Nguồn: ajsm.org).

6.3 Phác đồ điều trị cá nhân hóa: Kết hợp phẫu thuật và phục hồi chức năng

Khác với nhiều cơ sở y tế khác, FV xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa, kết hợp giữa phẫu thuật, vật lý trị liệu và phục hồi chức năng để đảm bảo kết quả hồi phục tối ưu.

  • Giai đoạn 1 – Đánh giá chuyên sâu: Trước khi phẫu thuật, bệnh nhân được kiểm tra kỹ lưỡng, kết hợp với hình ảnh học để xác định chính xác mức độ chấn thương dây chằng đầu gối.
  • Giai đoạn 2 – Phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng: Ca mổ được thực hiện trong môi trường vô trùng tuyệt đối, giảm nguy cơ nhiễm trùng hậu phẫu.
  • Giai đoạn 3 – Phục hồi chức năng: Sau mổ, bệnh nhân được hướng dẫn tập luyện với chuyên gia vật lý trị liệu để lấy lại sức mạnh cơ bắp và ổn định khớp.

Nếu như ở nhiều bệnh viện khác, bệnh nhân thường chỉ được theo dõi trong thời gian ngắn sau mổ. Trong khi đó, FV có chương trình chăm sóc 6-12 tháng, đảm bảo bệnh nhân phục hồi tốt nhất.

Tìm hiểu về điều trị chấn thương thể thao cùng diễn viên Kim Hải qua video:

6.4 Chăm sóc toàn diện: Đảm bảo kết quả phục hồi tối ưu

Không chỉ tập trung vào điều trị, Bệnh viện FV còn chú trọng đến dịch vụ chăm sóc toàn diện để bệnh nhân hồi phục tối ưu và phòng ngừa tái phát.

  • Dịch vụ tư vấn dinh dưỡng: Hướng dẫn chế độ ăn giàu collagen, vitamin D và canxi, giúp tái tạo dây chằng nhanh hơn.
  • Chương trình hướng dẫn vận động: Bệnh nhân được tập luyện với chuyên gia để tránh chấn thương tái phát.
  • Theo dõi từ xa qua ứng dụng FV Care: Giúp bệnh nhân kiểm soát quá trình hồi phục ngay cả khi không thể đến bệnh viện.
  • Tỷ lệ thành công: Theo thống kê nội bộ tại Bệnh viện FV, hơn 92% bệnh nhân điều trị chấn thương dây chằng chéo tại đây có thể trở lại hoạt động bình thường trong vòng 6-9 tháng.

6.5 Đơn Vị Y Học Thể Thao FV: Điều trị tất cả các loại chấn thương thể thao

Đơn Vị Y Học Thể Thao tại Bệnh viện FV nổi bật với các ưu thế sau:

  • Hợp tác đa chuyên khoa: Sự kết hợp giữa Bệnh viện FV, Phòng khám Chuyên khoa Trị liệu Thần kinh Cột sống ACC và Trung tâm huấn luyện viên cá nhân chuyên nghiệp UpFit tạo nên một nền tảng chăm sóc sức khỏe thể thao toàn diện. 
  • Chương trình đánh giá sức khỏe toàn diện: Đơn vị cung cấp các gói đánh giá thể lực cho người mới bắt đầu tập luyện, bao gồm kiểm tra y tế, tư vấn dinh dưỡng và đánh giá chức năng tim phổi, giúp xác định môn thể thao và cường độ tập luyện phù hợp. 
  • Hỗ trợ vận động viên chuyên nghiệp: Đơn vị thiết kế các chương trình nâng cao thành tích thi đấu, dựa trên đánh giá sức khỏe toàn diện và kế hoạch tập luyện cá nhân hóa, giúp vận động viên cải thiện hiệu suất một cách an toàn. 
  • Đội ngũ chuyên gia đa lĩnh vực: Với sự tham gia của các bác sĩ y học thể thao, chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ nội khoa, ngoại khoa, chuyên gia vật lý trị liệu và thần kinh cột sống, đơn vị có khả năng điều trị đa dạng chấn thương thể thao và cung cấp chương trình phục hồi chức năng hiệu quả. 
  • Trang thiết bị hiện đại: Đơn vị được trang bị các công nghệ tiên tiến, hỗ trợ chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả các vấn đề liên quan đến y học thể thao. 

Những ưu thế này giúp Đơn Vị Y Học Thể Thao tại Bệnh viện FV trở thành địa chỉ tin cậy cho cả người mới bắt đầu tập luyện và vận động viên chuyên nghiệp trong việc chăm sóc và nâng cao sức khỏe thể chất.

Ths.BS Nguyễn Xuân Vinh – Bác sĩ Y học Thể Thao, Bệnh viện FV – khám và tư vấn cho cá nhân trước khi bắt đầu chơi thể thao. (Ảnh: Bệnh viện FV)

6.6 Dẫn chứng trường hợp bị chấn thương dây chằng đã điều trị thành công tại Bệnh viện FV

Một trường hợp điển hình về điều trị chấn thương dây chằng thành công tại Bệnh viện FV là của một cầu thủ thuộc đội U19 Hà Nội. Anh bị đứt dây chằng gối trước cùng dây chằng cổ chân trong một trận đấu. Gia đình lo ngại rằng chấn thương này có thể ảnh hưởng đến sự nghiệp bóng đá chuyên nghiệp của anh và băn khoăn về chi phí điều trị nếu phải ra nước ngoài. 

Tuy nhiên, tại Bệnh viện FV, anh đã được phẫu thuật tái tạo dây chằng bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, đứng đầu là Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Trọng Phát. “Cần nhận diện sớm mức độ chấn thương để có phương án điều trị phù hợp, kịp thời, sau đó duy trì luyện tập lấy lại phong độ. Tín hiệu vui là y học trong nước hiện phát triển, có thể chữa khỏi với chi phí thấp hơn ra nước ngoài”, bác sĩ Phát nói. Sau quá trình điều trị và phục hồi chức năng, cầu thủ này đã hồi phục hoàn toàn và tiếp tục sự nghiệp thi đấu chuyên nghiệp. ​(Nguồn đưa tin: Ngôi Sao)

Bác sĩ Lê Trọng Phát tư vấn điều trị chấn thương cho cầu thủ U19 bị chấn thương. (Ảnh: Bệnh viện FV)

Ngoài ra, Bệnh viện FV còn thực hiện thành công nhiều ca phẫu thuật xương khớp phức tạp khác, như trường hợp của Em Đỗ Trọng Hiếu (14 tuổi) bị bệnh tim và dị dạng khớp gối bẩm sinh rất phức tạp. Bệnh viện FV đã triển khai ca mổ từ thiện này do Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Trọng Phát trực tiếp thực hiện và đã kết thúc thành công, mang lại hy vọng mới cho bệnh nhân trẻ tuổi. ​(Nguồn đưa tin: Sức Khỏe Đời Sống)

Đỗ Trọng Hiếu từ lúc bước vài bước đã té ngã (trước phẫu thuật) và có thể đi lại và chạy nhảy bình thường (sau phẫu thuật). (Ảnh: Bệnh viện FV)

Hay trường hợp của bé Trang (12 tuổi, quê Quảng Bình), từ lúc sinh ra chỉ di chuyển bằng 2 đầu gối do bị tật khoèo chân và ngắn gót, sau khi được bác sĩ Phát phẫu thuật đã có thể đi lại bình thường. 

Bé Trang (Quảng Bình) từ cảnh ngộ di chuyển bằng đầu gối cho đến khi đứng thẳng dậy và bước đi bằng đôi chân của mình. (Ảnh: Bệnh viện FV)

Những trường hợp trên minh chứng cho chuyên môn cao và tâm huyết của đội ngũ y bác sĩ tại Bệnh viện FV trong việc điều trị các chấn thương dây chằng và các vấn đề về cơ xương khớp.

7. Kết luận

Chấn thương dây chằng, đặc biệt là chấn thương dây chằng đầu gối hay chấn thương dây chằng chéo, không chỉ gây đau đớn mà còn có thể dẫn đến mất ổn định khớp, tăng nguy cơ thoái hóa khớp sớm nếu không được can thiệp kịp thời.

Thực tế lâm sàng cho thấy, những trường hợp chấn thương đứt dây chằng nếu được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng kết hợp với vật lý trị liệu tại các cơ sở y tế chuyên sâu như Bệnh viện FV, thì tỷ lệ phục hồi có thể đạt trên 90%. Điều này giúp bệnh nhân không chỉ hồi phục chức năng vận động mà còn giảm thiểu nguy cơ biến chứng về sau.

Với những rủi ro mà chấn thương dây chằng có thể gây ra, việc tìm đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị bởi các chuyên gia đầu ngành là điều cần thiết. Tại Bệnh viện FV, đội ngũ bác sĩ Chấn thương Chỉnh hình có kinh nghiệm dày dạn trong điều trị các dạng tổn thương dây chằng, từ chấn thương dây chằng chéo trước (ACL), chấn thương dây chằng chéo sau (PCL) đến các tổn thương phức tạp khác.

Ngoài ra, Bệnh viện FV còn áp dụng công nghệ nội soi tiên tiến và phác đồ điều trị cá nhân hóa, giúp bệnh nhân rút ngắn thời gian hồi phục. Một minh chứng thực tế là trường hợp của cầu thủ U19 Hà Nội bị đứt dây chằng gối, sau khi được điều trị tại Bệnh viện FV, anh đã trở lại sân cỏ chỉ sau 8 tháng – một kết quả đáng kinh ngạc so với phương pháp điều trị truyền thống.

Nếu gặp phải chấn thương dây chằng, hãy ưu tiên đến ngay Bệnh viện FV để được chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả. Việc can thiệp sớm không chỉ giúp bảo tồn chức năng khớp mà còn đảm bảo bệnh nhân có thể quay lại cuộc sống bình thường một cách an toàn và nhanh chóng.

Thông tin Bệnh viện FV:

Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Nam Sài Gòn (Phú Mỹ Hưng), Q7, Tp HCM

Zalo
Facebook messenger